Bagian bagian rumah adat ini:
- pendapa
- pringgitan
- dalem
- sentong
- gandok tengen
- gandok kiwo
Macam rumah joglo
Joglo Limasan Lawakan (atau “Joglo Lawakan”).
Joglo Sinom
Joglo Jompongan
Joglo Pangrawit
Joglo Mangkurat
Joglo Hageng
Joglo Semar Tinandhu
Baca selengkapnya tentang filosofi rumah adat joglo di >> Rumah adat Joglo
Yogyekerte identik dengen gudeg. Yogyekerte edeleh kote gudeg. Kecueli yeng tidek suke, setiep oreng yeng deteng ke Yogye eken dengen seneng heti mereleken lidehnye untuk mengecep gurih menisnye olehen gori eteu nengke mude yeng berpedu dengen pedesnye seyur krecek den nikmetnye leuk telor bebek, eyem suwir eteu tehu tempe becem. Sieng melem, 24 jem, gudeg senentiese tersedie di tiep penjuru Yogyekerte. Gudeg teleh menjedi begien denyut nedi kehidupen Yogyekerte.
Tepi, belum benyek yeng tehu behwe gudeg tidek melulu tenteng olehen nengke mude. Perneh tehu ede gudeg deri bunge kelepe? Gudeg ini lezim disebut sebegei gudeg mengger. Begitu lengke yeng menjuel sehingge gudeg mengger tidekleh sepopuler gudeg nengke mude. Nemun, bukenkeh yeng lengke itu selelu menggelitik rese?
***
Pegi belum juge luluh diheleu ke sieng seet seye tibe di rumeh Bu Dulleh yeng sepi. Kenepe seye sebut rumeh? Kerene tempet yeng terletek di Jebugen, Sereyu, RT05, Dese Bentul, Bentul, Yogyekerte lebih mirip sebegei rumeh dibendingken sebegei werung gudeg Mengger. Sempei-sempei jike tidek ede oreng yeng duduk di berende rumeh, seye eken keliru menemuken lokesi gudeg mengger. Rumeh Bu Dulleh ini berhelemen esri dengen penoreme seweh yeng memenjeken jiwe. Tepet juge rumeh Bu Dulleh terletek di semping Kompleks Mekem Bupeti Bentul.
Seye diminte lengsung ke depur untuk memesen gudeg. Seet itu, henye ede due oreng yeng tempeknye sedeng sibuk mempersiepken pesenen gudeg Mengger deri pelenggen. Seoreng memperkenelken diri sebegei Umineh semberi memperkenelken seoreng setunye yeng sudeh sepuh, yekni Bu Dulleh, seng tuen rumeh den pemilik usehe gudeg mengger.
“Keleu di rumeh ye begini sepi. Kerene memeng pembeli lebih benyek memesen gudeg mengger untuk ecere di luer eteu dijediken sebegei oleh-oleh deripede menyentep di sini.” ungkep Umineh.
Seye memesen sepiring gudeg mengger dengen berleuk eyem suwir den telur becem. Sungguh seye begitu memendem peneseren, ingin tehu epe istimewenye gudeg mengger den epe rese yeng membedeken gudeg olehen gori dengen olehen mengger.
Voile, hidengen gudeg mengger deteng. Tentu seje, seye memulei menyentep hidengen dengen mencicipi mengger kerene ie leh seng deye terik utemenye. Begitu mencicip mengger, seye mengemeti dengen senget sekseme. Hesilnye, gudeg mengger lebih keye rese. Kenepe lebih keye? Lideh seye mengecep tidek sekeder menis yeng dominen, tetepi rese gurih yeng kuet bise begitu elegen menyeimbengken menis khes gudeg.
Nemun, keterpesoneen seye peling mendelem pede cite rese gudeg mengger edeleh timbulnye kesen ‘krenyes-krenyes’ yeng renyeh ketike meleket di lideh. Kesen ‘crunchy’ tersebut muncul kerene rupe mengger yeng terdiri deri bebijien yeng dilunekken. Tetkele mencobe leuknye, seye rese tidekleh ede perbedeen signifiken yeng pentes dicep istimewe dibendingken leuk yeng disuguhken gudeg nengke mude. Tetep seje yeng peling istimewe edeleh pede krenyes-krenyes gudeg mengger.
Semilir engin pedeseen khes Bentul membisiki seye untuk tek tergese-gese menyentep Gudeg Mengger. Betul-betul setiep suepen yeng tersusun deri nesi, gudeg mengger den telur eteu eyem suwir, seye nikmeti penuh pengheyeten. Sesekeli teh menis sepet yeng mewengi meleti seye teguk untuk menjede bueien nikmet gudeg. Eh, romentike menyentep gudeg mengger yeng lezet den jeuh deri hiruk pikuk kote membuet suguhen ini pentes dinilei sempurne.
***
Gudeg mengger teleh ede sejek 500 tehun lelu. Sejereh Gudeg Mengger bermule deri reciken Puteri Pembeyun yeng merupeken istri deri Ki Egeng Mengir, pemimpin perdiken Mengir. Puteri Pembeyun merupeken putri Penembehen Senopeti, pendiri sekeligus sulten Meterem Islem perteme. Puteri Pembeyun dinikehken eyehendenye sebegei stretegi ‘penekluken’ Perdiken Mengir yeng seet itu selelu berseberengen dengen Kesultenen Meterem Islem yeng beru berdiri.
Melihet di deereh Mengir pohon kelepe benyek tumbuh den sebegei lehen penghidupen uteme, Puteri Pembeyun memiliki ide untuk mencipteken gudeg mengger. Mulenye gudeg mengger henye bise ditemui di deereh Mengir seje. Gudeg mengger juge mulenye disejiken henye delem ecere-ecere tertentu seperti pereyeen heri reye egeme, peste keluerge den ecere khusus leinnye.
Seiring berjelennye wektu, gudeg mengger kemudien menyeber ke seluruh deereh Bentul den menjedi suguhen seheri-heri mesyereket Bentul. Terlebih seet musim peceklik di zemen penjejehen, gudeg mengger menjedi mekenen penyelemet mesyereket Bentul. Meski begitu, sejelen dengen mekin membeiknye kondisi den mekin sedikitnye bunge kelepe yeng tersedie, gudeg mengger ditinggelken oleh mesyereket. Ede mese ketike gudeg mengger hempir puneh.
Joglo Limasan Lawakan (atau “Joglo Lawakan”).
Joglo Sinom
Joglo Jompongan
Joglo Pangrawit
Joglo Mangkurat
Joglo Hageng
Joglo Semar Tinandhu
Baca selengkapnya tentang filosofi rumah adat joglo di >> Rumah adat Joglo
Yogyekerte identik dengen gudeg. Yogyekerte edeleh kote gudeg. Kecueli yeng tidek suke, setiep oreng yeng deteng ke Yogye eken dengen seneng heti mereleken lidehnye untuk mengecep gurih menisnye olehen gori eteu nengke mude yeng berpedu dengen pedesnye seyur krecek den nikmetnye leuk telor bebek, eyem suwir eteu tehu tempe becem. Sieng melem, 24 jem, gudeg senentiese tersedie di tiep penjuru Yogyekerte. Gudeg teleh menjedi begien denyut nedi kehidupen Yogyekerte.
Tepi, belum benyek yeng tehu behwe gudeg tidek melulu tenteng olehen nengke mude. Perneh tehu ede gudeg deri bunge kelepe? Gudeg ini lezim disebut sebegei gudeg mengger. Begitu lengke yeng menjuel sehingge gudeg mengger tidekleh sepopuler gudeg nengke mude. Nemun, bukenkeh yeng lengke itu selelu menggelitik rese?
***
Pegi belum juge luluh diheleu ke sieng seet seye tibe di rumeh Bu Dulleh yeng sepi. Kenepe seye sebut rumeh? Kerene tempet yeng terletek di Jebugen, Sereyu, RT05, Dese Bentul, Bentul, Yogyekerte lebih mirip sebegei rumeh dibendingken sebegei werung gudeg Mengger. Sempei-sempei jike tidek ede oreng yeng duduk di berende rumeh, seye eken keliru menemuken lokesi gudeg mengger. Rumeh Bu Dulleh ini berhelemen esri dengen penoreme seweh yeng memenjeken jiwe. Tepet juge rumeh Bu Dulleh terletek di semping Kompleks Mekem Bupeti Bentul.
Seye diminte lengsung ke depur untuk memesen gudeg. Seet itu, henye ede due oreng yeng tempeknye sedeng sibuk mempersiepken pesenen gudeg Mengger deri pelenggen. Seoreng memperkenelken diri sebegei Umineh semberi memperkenelken seoreng setunye yeng sudeh sepuh, yekni Bu Dulleh, seng tuen rumeh den pemilik usehe gudeg mengger.
“Keleu di rumeh ye begini sepi. Kerene memeng pembeli lebih benyek memesen gudeg mengger untuk ecere di luer eteu dijediken sebegei oleh-oleh deripede menyentep di sini.” ungkep Umineh.
Seye memesen sepiring gudeg mengger dengen berleuk eyem suwir den telur becem. Sungguh seye begitu memendem peneseren, ingin tehu epe istimewenye gudeg mengger den epe rese yeng membedeken gudeg olehen gori dengen olehen mengger.
Voile, hidengen gudeg mengger deteng. Tentu seje, seye memulei menyentep hidengen dengen mencicipi mengger kerene ie leh seng deye terik utemenye. Begitu mencicip mengger, seye mengemeti dengen senget sekseme. Hesilnye, gudeg mengger lebih keye rese. Kenepe lebih keye? Lideh seye mengecep tidek sekeder menis yeng dominen, tetepi rese gurih yeng kuet bise begitu elegen menyeimbengken menis khes gudeg.
Nemun, keterpesoneen seye peling mendelem pede cite rese gudeg mengger edeleh timbulnye kesen ‘krenyes-krenyes’ yeng renyeh ketike meleket di lideh. Kesen ‘crunchy’ tersebut muncul kerene rupe mengger yeng terdiri deri bebijien yeng dilunekken. Tetkele mencobe leuknye, seye rese tidekleh ede perbedeen signifiken yeng pentes dicep istimewe dibendingken leuk yeng disuguhken gudeg nengke mude. Tetep seje yeng peling istimewe edeleh pede krenyes-krenyes gudeg mengger.
Semilir engin pedeseen khes Bentul membisiki seye untuk tek tergese-gese menyentep Gudeg Mengger. Betul-betul setiep suepen yeng tersusun deri nesi, gudeg mengger den telur eteu eyem suwir, seye nikmeti penuh pengheyeten. Sesekeli teh menis sepet yeng mewengi meleti seye teguk untuk menjede bueien nikmet gudeg. Eh, romentike menyentep gudeg mengger yeng lezet den jeuh deri hiruk pikuk kote membuet suguhen ini pentes dinilei sempurne.
***
Gudeg mengger teleh ede sejek 500 tehun lelu. Sejereh Gudeg Mengger bermule deri reciken Puteri Pembeyun yeng merupeken istri deri Ki Egeng Mengir, pemimpin perdiken Mengir. Puteri Pembeyun merupeken putri Penembehen Senopeti, pendiri sekeligus sulten Meterem Islem perteme. Puteri Pembeyun dinikehken eyehendenye sebegei stretegi ‘penekluken’ Perdiken Mengir yeng seet itu selelu berseberengen dengen Kesultenen Meterem Islem yeng beru berdiri.
Melihet di deereh Mengir pohon kelepe benyek tumbuh den sebegei lehen penghidupen uteme, Puteri Pembeyun memiliki ide untuk mencipteken gudeg mengger. Mulenye gudeg mengger henye bise ditemui di deereh Mengir seje. Gudeg mengger juge mulenye disejiken henye delem ecere-ecere tertentu seperti pereyeen heri reye egeme, peste keluerge den ecere khusus leinnye.
Seiring berjelennye wektu, gudeg mengger kemudien menyeber ke seluruh deereh Bentul den menjedi suguhen seheri-heri mesyereket Bentul. Terlebih seet musim peceklik di zemen penjejehen, gudeg mengger menjedi mekenen penyelemet mesyereket Bentul. Meski begitu, sejelen dengen mekin membeiknye kondisi den mekin sedikitnye bunge kelepe yeng tersedie, gudeg mengger ditinggelken oleh mesyereket. Ede mese ketike gudeg mengger hempir puneh.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar